Mimarlar
Odası Antalya Şubesi, bugün Büyükşehir Belediyesi’nce ihalesi yapılacak
Tünektepe Projesi’yle kentsel hafızada önemli yer edinen ve yakın dönem
mimarlık mirasımızın temsilcisi olan Döner Gazino’nun ortadan kaldırılarak yeni
bir yapının inşa edilmesinin uygun olmadığını bildirdi.
Mimarlar
Odası’nın yazılı açıklamasında Tünektepe’de otel ihtiyacı bulunmadığı
vurgulanarak, “Otel inşa edilirse
işletmecinin zaman içerisinde muhtemelen ekleyeceği duvarlar veya çit nedeniyle
günübirlik ziyaretçiler manzaradan yeterince faydalanamayacaktır.
Ziyaretçilerine manzarayı izleterek yeme-içme imkânı sunamayan bir işletmenin
verimli kullanılması mümkün değildir. Dolayısıyla Tünektepe’de ihtiyaç duyulan
konaklama fonksiyonu değil gastronomik ve ticari birimlerdir” denildi.
Açıklamada, “uzman görüşlerine uygun olarak ve yapının özgün ve temel
özelliklerini muhafaza etmek kaydıyla, günümüz ihtiyaçlarına uygun bazı
yenilemeler gerçekleştirilebilir. Mimari tasarım konusunda uzmanlık gerektiren
bu dönüşümlerin, eğer hayattalar ise, orijinal yapının müelliflerinin görüşleri
doğrultusunda yapılması ise uygulamayı yapmayı planlayan idarelerin etik bir
yükümlülüğüdür” denildi. Açıklamada,
Döner Gazino’nun mimarı Özcan Kırmızıoğlu’nun da görüşünün alınması gerektiği
belirtildi,.
BAŞKAYA’DA
OTEL YAPILMASINA İTİRAZ ETMİŞTİ
CHP’li Muratpaşa ve Büyükşehir Belediyesi Meclis üyesi Songül Başkaya,
Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin 2017 yılı Kasım ayı devam meclis
toplantısında gündeme gelen Tünektepe’ye 1’inci sınıf otel ve 240 kişilik
restoran yapılmasıyla ilgili açıklamalarda bulunmuştu. Başkaya’da 1986 yılında
29 yıllığına İl Özel İdaresi tarafından tahsisi yapılan Tünektepe Mevkisi’nde
otel yapımının o dönemde gündeme geldiğini hatırlatarak, “Tünektepe’de otel
yapılması mevzuatlar açısından uygun değil hem de halkın hizmetine sunulması
için kamu eliyle yapılmış tesislerin üniteleri bir özel işletmeye karşı değiliz
ama özel sektör kar amaçlı hizmet edecektir. Bizler kamu kuruluşları olarak kar
marjını düşünmeden kamuyu da zarara uğratmadan halkın çıkarları doğrultusunda
hizmet ediyoruz” diyerek konuya dikkat çekmişti.
DÖNER
GAZİNO MİMARLIK TARİHİ İÇİN DEĞER TAŞIYOR
Bugün saat 15.00’de Büyükşehir Belediyesi
Encümen Toplantı Salonu’nda canlı yayınla Tünektepe İhalesi yapılacak. Projeye
ilişkin görüşlerini yazılı açıklamayla belirten Mimarlar Odası Antalya
Şubesi,’’ Antalya kent merkezinin batısında,
kent merkezinden sürekli görülebilen yüksek bir noktada 1970’li yıllarda
inşa edilen Döner Gazino kent hafızasında yer edinmiş ve uzun yıllar içerisinde
sembolik değer kazanmış özgün bir mimarlık eseridir. Yapı, Antalya’nın son elli
yılı boyunca nitelikli tasarımlara imza atmış olan mimar Özcan Kırmızıoğlu’nun
liderliğinde oluşturulmuş interdisipliner bir tasarım ekibinin eseridir. Tasarlandığı ve inşa edildiği dönemin
koşulları içerisinde düşünüldüğünde, yapının estetik ve işlevsel ölçütleri
karşılayabilmek için teknolojik imkânları da zorlayarak inşa edildiği ve dönemi
için yenilikçi bir vizyona ve özgün çizgilere sahip olduğu
değerlendirilmektedir. Tasarımındaki sadelik,
işlevsellik ve teknik başarının ötesinde yapı neredeyse yarım yüzyıla
yaklaşan uzun bir süreçte kullanım ihtiyaçlarına başarıyla cevap vermiş,
Antalyalılar ve kenti ziyaret edenler için önemli bir anı değerine sahip olmuş
ve kent silüetinde önemli bir yer edinmiştir. Mimarlık tarihi için değer
taşıyan ve korunarak geleceğe aktarılması gereken eserler sadece uzak geçmişe
ait olanlar değildir. Dünyadaki çağdaş mimari koruma yaklaşımları döneminin
özgün değerlerini temsil eden, teknik, estetik, işlevsel ve mekânsal
başarılarıyla toplumsal hafızada yer edinen yapıların, inşa edildiği dönem her
ne olursa olsun, korunmasını öngörmektedir. Bu kapsamda Döner Gazino Antalya’da
20. Yüzyılın son çeyreğini temsil eden ve korunarak gelecek nesillere
aktarılması gereken nitelikli mimarlık eserlerinin arasında yer
almaktadır’’dendi.
YENİ
BİR YAPI İNŞA EDİLMESİ UYGUN DEĞİL
Günümüzde Döner Gazino ve üzerinde bulunduğu
Tünektepe’ye ilişkin yeni gelişmelerin odaları tarafından yakından izlendiği
belirtilen açıklamada,’’ Yakın dönemde bir teleferik sisteminin yapılmasıyla
ulaşım kolaylaşmıştır. Ayrıca zamana dayalı yıpranma nedeniyle yapıya müdahale
edilmesini de gerekli kılmıştır. Tarih
içerisinde toplumsal, sosyal, kültürel ve ekonomik değişimler kaçınılmazdır ve
mimari eserler bu bağlamsal faktörlerden etkilenerek değişebilirler. Zaten
konuyla ilgili temel sorun da değişim ihtiyacının kendisi değil, bu değişimi
uygulama yöntemidir. Yapıyı değişmeye zorlayan faktörler sonucunda Döner
Gazino’nun ortadan kaldırılarak yerine tamamen yeni bir yapının inşa edilmesini
öngören bir proje üretilmiş ve söz konusu projeye ait bilgiler kamuoyuna
yansımıştır. Her şeyden önce belirtmek gerekir ki, üçüncü bölümde detaylı
olarak açıklanan gerekçelerden dolayı, kentsel hafızada önemli yer edinen ve
yakın dönem mimarlık mirasımızın temsilcisi olan Döner Gazino’nun çizgilerini
tamamen ortadan kaldıran yeni bir yapının inşa edilmesi uygun değildir’’dendi.
OTEL
İHTİYACI YOK
Döner Gazino’nun olduğu alanda otel
ihtiyacının bulunmadığı belirtilen açıklamada,’’ Yeni projede de manzaraya
hâkim olan kısımda otel önerilmiştir. Oysa alanda, özellikle bu noktada otel
ihtiyacı bulunmamaktadır. Otel inşa edilirse işletmecinin zaman içerisinde
muhtemelen ekleyeceği duvarlar veya çit nedeniyle günübirlik ziyaretçiler
manzaradan yeterince faydalanamayacaktır. Ziyaretçilerine manzarayı izleterek
yeme-içme imkânı sunamayan bir işletmenin verimli kullanılması mümkün değildir.
Dolayısıyla Tünektepe’de ihtiyaç duyulan konaklama fonksiyonu değil gastronomik
ve ticari birimlerdir. Tasarım yapılırken mevcut kotların üzerine çıkılmaması
gerekir. Eğer otel işlevi kabul görürse bu noktada görsel olarak kentsel
silueti olumsuz etkileyecek oransız bir kütle ortaya çıkacaktır. Kamuoyuna
yansıyan haliyle uygulanması halinde proje doğal silueti bozacaktır. Bu durumun
sorumluları kamuoyu vicdanında yargılanacaktır. Mimari açıdan incelendiğinde,
farklı öğelerin bir araya toplanmasıyla teşkil edilen projede bir tasarım
bütünlüğü söz konusu değildir. Bu öğelerden birisi çatının üzerinde önerilen
portakal heykelidir. Portakal imgesi Antalya için değerli de olsa çok
kullanılmış, eskitilmiş bir imgedir ve bu bağlamda kullanımının hiçbir özgün
değeri olmadığı gibi işlevsel veya estetik bir mantığı bulunmamaktadır. Antalya
doğal olarak sahip olduğu tarihi - kültürel değerleriyle ve doğal
güzellikleriyle zaten zengin özgünlükleri olan bir kenttir ve çeşitli
noktalarına bu tür zorlama sembollerin yerleştirilmesine ihtiyaç
bulunmamaktadır’’şeklinde ifade edildi.
RESTORASYON
VE DÖNÜŞÜM PROJESİ OLMALI
Yapının dönüşümünde dikkat edilmesi gereken
hususlar hakkında bilgilendirmelerde bulunularak,’’ Mevcut projenin mimarı
Özcan Kırmızıoğlu ve katkıda bulunan İlyas Engiz, Cemil Cahit Sönmez gibi
deneyimli meslektaşlarımızın görüşü alınmalıdır. Müdahale bir restorasyon ve
dönüşüm projesi olmalıdır. Mevcut platform, rampalar ve ana kütle
yıkılmamalıdır. Yapının genel çizgileri korunmak kaydı ile çatı vb. bileşenler
yenilenebilir.
Mevcut mekânlar yeniden işlevlendirilerek
kafe, restoran vb. ticari birimler oluşturulmalıdır.
Bu öneriler dikkate alındığı takdirde, dünyada
da kabul gören doğru bir yaklaşım ile kentin mevcut değerleri hakkında
farkındalık oluşturulabilecek, önemli bir mimarlık mirasımız bilimsel ölçütlere
uygun olarak korunabilecek ve verimli bir şekilde kullanarak gelecek nesillere
aktarılabilecektir’’ dendi.
BAŞKAYA
İTİRAZ ETMİŞTİ
CHP’li Muratpaşa ve Büyükşehir Belediyesi
Meclis üyesi Songül Başkaya, Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin 2017 yılı Kasım
ayı devam meclis toplantısında gündeme gelen Tünektepe’ye 1’inci sınıf otel ve
240 kişilik restoran yapılmasıyla ilgili açıklamalarda bulunmuştu. Başkaya’da
1986 yılında 29 yıllığına İl Özel İdaresi tarafından tahsisi yapılan Tünektepe
Mevkisi’nde otel yapımının o dönemde gündeme geldiğini hatırlatarak,
“Tünektepe’de otel yapılması mevzuatlar açısından uygun değil hem de halkın
hizmetine sunulması için kamu eliyle yapılmış tesislerin üniteleri bir özel
işletmeye karşı değiliz ama özel sektör kar amaçlı hizmet edecektir. Bizler
kamu kuruluşları olarak kar marjını düşünmeden kamuyu da zarara uğratmadan
halkın çıkarları doğrultusunda hizmet ediyoruz” diyerek konuya dikkat çekmişti.
Mecliste yapılan oylamada Tünektepe’ye otel ve restoran yapılmasına CHP ret,
AKP ile MHP kabul oyu vermiş ve madde oy çokluğuyla kabul edilmişti.(Deniz TOPKAYA)