HALİDE EDİP ADIVAR , ZÜBEYDE HANIM'DAN SONRA TÜRK KADINLARININ EN DEĞERLİSİYDİ...ÇÜNKÜ 1918-1923 ARASINDA HER SÖZÜ, HER KELİMESİ, ATTIĞI HER ADIM, HER HAREKETİ, YUNAN, İNGİLİZ, FRANSIZ, İTALYAN İŞGAL ORDULARINA SIKILMIŞ KURŞUNLARDI!
O İYİ İNSANLAR, O GÜZEL ATLARA BİNDİLER; ÇEKİP GİTTİLER...
HALİDE EDİP ADIVAR HANIM DA ( 1882-1964) O MUHTEŞEM, O ŞAHANE İNSANLARDAN BİRİYDİ...
HALİDE EDİP ADIVAR'IN İZMİR'İN YUNANLILAR TARAFINDAN İŞGAL EDİLMESİNİN PROTESTO EDİLDİĞİ 23 MAYIS 1919'DAKİ SULTANAHMET MİTİNGİNDE YAPTIĞI KONUŞMA EKTEDİR.
AYNI TARİHLERDE FATİH MEYDANI'NDA, BURSA'DA, HAVZA'DA, ERZURUM'DA İŞGAL ORDULARINI PROTESTO MİTİNGLERİ DÜZENLENMİŞTİR...30 MAYIS 1919'DA SULTANAHMET MEYDANI'NDA İKİNCİ KEZ İŞGAL ORDULARI PROTESTO EDİLMİŞTİR...
Bir ara, Türkiye'deki Türklerle diğer Türk milletlerinin tek bir çatı altında toplanma fikrini (Turan fikrini) savunan Halide Edip Adıvar, İngiliz, Yunan, Fransız, İtalyan işgal orduları ve Türk topraklarında doğmuş Rumlar Türk katliamı yapmaya başlayınca "Aklımda fikrimde artık sadece tek bir şey, tek bir amaç, tek bir hedef vardı; ülkemden tüm işgal ordularını milletçe birlikte hareket ederek kovmalıydık...Bu amaçla yollara düştük...Artık kişisel isteklerimi,planlarımı, hedeflerimi aklımdan çıkarmıştım.Tek bir isteğim vardı; düşman orduları topraklarımızdan kovulmalıydı..." demişti...
23 Mayıs 1919 Cuma günü Halide Edip Adıvar SultanAhmet Meydan'nda toplanan 50.000'den fazla vatansevere şöyle seslendi:
"GECENİN EN KARANLIK OLDUĞU VE HİÇ BİTMEYECEK ZANNEDİLDİĞİ ZAMAN,GÜNEŞİN DOĞUŞUNUN EN YAKIN OLDUĞU ZAMANDIR...
KARDEŞLERİM, BACILARIM, VATANDAŞLARIM! YEDİ YÜZYILLIK ŞEREFLİ GEÇMİŞİMİZ ŞU ANDA GÖKYÜZÜNE YÜKSELEN BU MİNARELERDEN , OSMANLI TARİHİNİN YAŞADIĞI BU YENİ TRAJEDİYİ SEYRETMEKTEDİR. BU MEYDANDA ŞANLI KUTLAMALAR YAPMIŞ ATALARIMIZIN RUHLARINA SESLENİYORUM. BU YENİLGİ TANIMAYAN YÜREKLERİN KARŞISINDA BAŞIMI HAKLI BİR ÖFKE İLE KALDIRIYOR VE ŞÖYLE DİYORUM: BEN İSLAMIN BAHTSIZ BİR EVLADI VE YİNE AYNI ŞANLI GEÇMİŞE SAHİP ANCAK KADERİN SİLLESİNİ YEMİŞ GÜNÜMÜZ NESLİNİN BAHTSIZ BİR ANASIYIM.ATALARIMIZIN RUHLARI ÖNÜNDE EĞİLİYOR VE BURADA TEMSİL EDİLEN TÜRK MİLLETİNİN ADINA , SİLAHLARI ELLERİNDEN ALINMIŞ TÜM VATAN EVLATLARININ HALA AYNI YENİLGİ BİLMEYEN YÜREKLERE SAHİP OLDUKLARINI HAYKIRIYORUM. YÜCE ALLAH'A VE SAHİP OLDUĞUMUZ HAKLARIMIZA OLAN İNANCIMIZ SONSUZDUR...KULAKLARINIZI İYİ AÇINIZ KARDEŞLERİM, BACILARIM, YURTTAŞLARIM DÜNYANIN HAKKIMIZDA ALDIĞI KARARLARI DUYUN-ÖĞRENİN. SAVAŞTIĞIMIZ ORDULARIN DÜŞMANCA POLİTİKASI VATANIMIZIN ŞU AN Kİ NESLİNE BÜYÜK HAKSIZLIKLAR YAPMIŞ, ALÇAKÇA DAVRANIŞLAR İÇİNE GİRMİŞTİR.EĞER BİZLER GÖKYÜZÜNDE YAŞASAYDIK , SAVAŞTIĞIMIZ GÜÇLER YILDIZLARI VE AYI İŞGAL ETMEK İÇİN YİNE BİR BAHANE BULURLARDI.DÜŞMANLARIMIZ BİR UYURGEZERLER TOPLULUĞU TARAFINDAN YÖNETİLEN DEVLETİMİZİ PARÇALAMAK İÇİN BİR BAHANE BULDULAR.ANCAK BİZLER DÜŞMAN GÜÇLERİNİN ALDIKLARI BU KARARLAR KARŞISINDA ASLA BOYUN EĞMEYECEĞİZ. HÜKÜMETLER DÜŞMANIMIZ İSE HALKLAR DOSTUMUZDUR VE BİZLER GÜCÜMÜZÜ YÜREKLERİMİZDEKİ İSYANDAN ALIYORUZ..."
Konuşmak için kürsüye çıkanların arkasındaki Türk bayrağı İzmir'in işgalinden duyulan yası-üzüntüyü-acıyı anlatabilmek için siyah bir kumaşla örtülmüştü.
SultanAhmet Mitingi'nin yapıldığı 23 Mayıs 1919'da Samsun'da olan Mustafa Kemal Atatürk sonradan şöyle dedi:
"Türk milleti 15 Mayıs ve sonraki günlerde İzmir'e işgalci Yunan ordularının çıktığını öğrendiği gün Anadolu'daki ve Trakya'daki işgal ordularının tümüyle kökünün kazınmasına karar verdi!"
Mustafa Kemal Atatürk 25 Mayıs'ta "Türk milleti tek vücut olup , egemenlik esasını, Türk duygusunu hedef kabul etmiştir" dedi...
Mustafa Kemal Atatürk, 28 Mayıs'ta "Ulusal bağımsızlığımızın kurtarılması, ancak Türk milletinin tek vücut olarak yapacağı savunmayla mümkündür" diyecekti.
Anadolu Ajansı'nın da isim annesi olan Halide Edip Adıvar Amerikan Koleji'nde eğitim gördü.Makaleleri İtttihat ve Terakki Cemiyeti'nin gazetesi Tanin'de yayınlandı...Halide Edip Hanım, Türk kadınlarının erkeklerle eşit haklara sahip olması için bir dernek kurdu.Türkiye'nin ilk feministlerindendir ve İstanbul Üniversitesi'ndeki İngiliz Filolojisi Kürsüsü'ndeki öğrencileri arasında Mina Urgan'da vardı...
Halide Edip Adıvar SultanAhmet'teki konuşmasından sonra kocası Adnan Beyle birlikte Mustafa Kemal ve diğer çalışma arkadaşlarıyla birlikte hareket edebilmek için Anadoluya geçti...İşgal ordularıyla yapılan savaşları cephede takip edebilmesi amacıyla kendisine çavuş rütbesi verildi...
Yararlanılan Kaynaklar:
1-Lord Patrick Kinross'un yazdığı "Atatürk : Bir Milletin Doğuşu" (Sander Yayınevi Ocak 1978 Baskısı: Sayfa: 250)
2-Dietrich Gronau'un yazdığı "Mustafa Kemal Atatürk ve Cumhuriyetin Doğuşu" (Altın Kitaplar Yayınevi; Ekim 1994 baskısı; Sayfa: 143-144)
3-Andrew Mango "Atatürk : Modern Türkiye'nin Kurucusu" (Remzi Yayınevi; Sayfa: 268-624)
