Ülkemizde 'Elektriğimi kendim üreteyim' diye yola çıkıp ihtiyaç fazlasını pazarlayan firmalar da mevcut, 'bu işte para var' diyerek dağ başında ucuz tarla alıp sektöre bodoslama giren de var. Ama en azından panel üretimi yapıyor muyuz, bu konuda da dışa bağımlı mıyız, yatırım ne kadar cazip? gibi sorularımızı da, Uluslararası Yenilenebilir Enerji Derneği Başkanı Tamer Ateş ile konuştuk.
Elektrik enerjisini konutta kullanmaya başladık mı?
Son yıllarda bireysel tüketicilerin güneş enerjisinden elektrik üretimi oldukça yaygınlaşmıştır. Gerek şebeke üzerinden mahsuplaşmalı ve şebekeye satışlı sistemler başta olmak üzere gerekse şebekeden bağımsız depolamalı sistemlerle kendi elektriğini üretmek isteyen bireysel tüketiciler önemli ölçüde artış göstermiştir
Bunun en büyük sebeplerinden bir tanesi ülkemizde mevcutta 62 güneş paneli üretim fabrikasının olması ve yurt dışından Inverter tedariğini yapan firma sayısının hızla çoğalması rekabeti de beraberinde getirirken hızla düşen maliyetler bireysel tüketicilerin kendi elektriğini üretmesini cazip hale getirmiştir.
Sistemi kurmak isteyen yatırımcının karşılaştığı bürokratik işlemler, caydırıcı oluyor mu?
Eskisine oranla bürokratik işlemlerin daha azalması da bireysel kullanımın yaygınlaşmasında önemli etkenlerden birisi olmuştur. Bireysel kullanıcılar da devlet desteğinin tarımsal sulamanın haricinde yeteri kadar olmaması ve banka kredilerinin yüksek faizi sebebiyle yurt dışı örneklerinde olduğu gibi hızla yayılmaması engel teşkil etmektedir. İşin doğrusu bireysel tüketiciler finansmana ulaşmakta zorluk çekmektedirler.
Üretilen enerjinin pazarlamasında devlet desteği var mı?
Sistemi cazip kılan en önemli etken burası. Kurumsal üreticiler gibi bireysel tüketicilerin de 10 yıl boyunca fazla üretimini şebeke üzerinden devlete satabilmiş olmaları avantajıdır.
Ancak; son dönemlerde bakanlık tarafından açıklanan kapasite tahsislerinin yeterli olmayışı ve kapasitelerin kurumsal üreticiler tarafından hızla tüketilmesi bireysel kullanıcıların önünde en büyük büyük engel olarak gözükmektedir.
Neden enerjiyi güneşten almalıyız?
Güneşlenme süresi açısından Avrupa’ya nazaran daha yüksek güneşlenme süresine sahip ülkemiz çatılarının bir an önce güneş panelleri ile kaplanarak ülke ekonomisinde enerjide dışa bağımlılığının azaltılmasında büyük rolü olacaktır.
Önümüzdeki dönemde bireysel tüketicilerine yeterli finansman desteğinin sağlanması tüketiciler tarafından talep edilmektedir.
Bir diğer husus ise bireysel tüketicilerin KDV’den muaf olmaları gerekmektedir. Yaptıkları yatırımlarda yüzde 20’lik KDV muafiyeti olması durumunda bireysel tüketiciler daha çok yatırım yapacaktır. Böylece güneş enerjisinden elektrik üretimindeki gücümüz çok daha fazla artacaktır. Ayrıca devlet bankaları tarafından düşük faizli güneş enerjisi santralleri için kredilerin açılması gerekmektedir.