Finike Portakalı’na
‘Duble Yol’ tehdidi
Ziraat Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Vural Şahin, önceki
yıllarda mermer ve taş ocaklarının neden olduğu doğa katliamından dolayı tehdit
altında olan Finike portakalının bu kez de Aralık 2017 itibariyle gündeme gelen
duble yol tehdidi ile karşı karşıya olduğunu söyledi.
Ziraat Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Vural
Şahin, Dünya’da 1000’den fazla portakal çeşidi olmasına karşın ticari olarak
üretimi yapılan çeşit sayısının az miktarda yetiştiğini, bunlardan birisinin de
Finike yöresinde yetişen ve Finike Portakalı olarak tanınan “Çavdır Tireşe”
portakalı olduğunu kaydetti.
DÜNYANIN EN
KALİTELİSİ
Şahin, “Finike’nin Turunçova mahallesindeki Çavdır ve
Tireşe mevkilerinden adını alan Finike portakalı, yılda ortalama 200 bin ton
rekolteye sahip olup geçen yıl son 10 yılın en iyi kalitesi yakalanmış ve 230
bin tonu bulmuştur. Bilimsel araştırmalarla dünyanın en kaliteli portakalı
olduğu ispat edilmiş olan Finike portakalı, yapılması planlanan duble yol
yüzünden yok olmaya mahkum bırakılacaktır. California Üniversitesi’nin dünya
çapında yaptığı bilimsel araştırmalar sonucunda kendine özgü aroması ve asidite
dengesiyle Finike’nin Turunçova beldesi sahillerinde yetişen portakalın
dünyanın en kaliteli ve en lezzetli portakalı olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca
piyasada adına doğru olmayan birçok portakal çeşidinin var olması sebebiyle
Finike Meyve Üreticileri Birliği’nin yaptığı başvuru neticesinde 2008 yılında
Finike Portakalı Türk Patent Enstitüsü tarafından Coğrafi İşaret olarak
tescillenmiştir” dedi.
ÖZELLİĞİNİ
KAYBEDER
Coğrafi işaret tescilli Finike portakalının tadını,
yetiştiği ovanın mikro kliması, alüvyonlu toprak yapısı ve su kaynaklarından
aldığını vurgulayan Şahin, “Duble yol yapıldığı takdirde denizden gelen ılıman
rüzgarlar kesilecek ve ovadaki klimatik etki bozulacak, bunun sonucu olarak da
Finike portakalı o güzel tat özelliğini kaybetmiş olacaktır. Yolun soğuk
aylarda esen güney rüzgarını (ılıman rüzgar) büyük bir nispette önleyeceği için
don zararına karşı meyveleri daha da korumasız bırakacağı da ifade edilmekte.
Yeni duble D-400 karayolu projesi, Finike-Demre-Kaş güzergahında planlanmıştır.
Proje, 80 km2’lik bir alanı kaplayan Finike Ovası’nın tam ortasından geçecek ve
yaklaşık 7,5-8 km uzunluğunda olacaktır. Bu da turunçgil plantasyonunda 20 bin
ağacın zarar görmesi demektir. Ayrıca bu bölgenin zamanla imara açılmasıyla
konut yapımından dolayı oluşacak çevre kirliliği neticesi tarım alanları zarar
görecek 30 yıl içinde de bu alan kaybı ciddi anlamda yükselecek ve böylelikle
de Finike Portakalının sonu gelecektir” diye konuştu.
ESNAF DA ZARAR
GÖRECEK
Kumluca, Finike, Demre ve Kaş ilçelerini Antalya
merkezine bağlayan ve duble yol çalışmalarının yürütüldüğü D- 400 karayolunun
Kumluca- Antalya arasındaki 20'nci kilometresinde 25 Şubat günü heyelan
nedeniyle çökme meydana geldiğini de hatırlatan Şahin, şöyle devam etti: “Bu
yolun yapım amacı Antalya-Kaş arasındaki mesafeyi kısaltarak ‘turizmi
canlandırmak’ olmasına karşın yöre esnafı bu durumdan oldukça zarar görecektir.
Finike içerisinden bir günde yaklaşık 5 bin araç geçmekte ve bu da ilçenin
ticaretine büyük katkı sağlamaktadır. Geçecek olan transit yol yöre esnafına
büyük darbe indirecektir. Ayrıca turizmi canlandırmak amacıyla yapılan bu
projede Turizm Bakanlığının herhangi bir tasarrufunun olmadığı da bildirilmektedir.
Yine konuyla ilgili olarak Finike Ziraat Odası; Ulaştırma Bakanlığı ve Gıda-Tarım
ve Hayvancılık Bakanlığı’ndan bilgi talep etmiş; Ulaştırma Bakanlığı konuyla
ilgileri olmadığını bildirmiştir. 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Koruma
Kanunu çerçevesinde tarım arazilerinin amaç dışı kullanılabilmesi için bu kanun
kapsamında gerekli olan izinlerin alınması gerekirken Tarım Bakanlığına
müracaat dahi yapılmadığı tespit edilmiştir. Konunun kamu yararı özelliği
taşımadığı düşünülmektedir.”
TARIM ALANLARINI
BÖLECEK
“Tarım alanlarını bölecek bu projeden derhal
vazgeçilmelidir” diyen Vural Şahin sözlerini şöyle sürdürdü: “Daha önce Antalya
Kaş-Kalkan otoyolu Projesi’nin, Kaputaş Plajı'nın da içinde bulunduğu, birinci
derece sit alanından geçtiği gerekçesiyle açılan davada, yürütmeyi durdurma
kararı bu proje için de emsal teşkil edecek nitelikte olup duble yol ile ilgili
de yürütmeyi durdurma kararının acilen alınması gerekmektedir. Tarım alanlarını
bölecek bu projeden derhal vazgeçilmeli ve Karayolları Genel Müdürlüğü projeyi
tamamen iptal etmelidir. Karayolları
Genel Müdürlüğü’nün yapacağı duble yol projesine alternatif olarak hali hazırda
var olan sahil yolunun genişletilmesini neden düşünmediği de ilgili kurumlarca
merak uyandırmaktadır. Bu konu ile ilgili olarak kamuoyunun bilgilendirilmesi
gerekmektedir.” Kubilay ELDEMİRCİ
