İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, Nobel Ekonomi Ödülü’nü Daron Acemoğlu, Simon Johnson ve James A. Robinson’a layık gördü. 2024 Sveriges Riksbank Ekonomi Bilimleri Ödülü, "kurumların nasıl oluştuğu ve refahı nasıl etkilediği" konusundaki çalışmaları nedeniyle verildi. Bu ödül, özellikle uluslararası refah farklılıklarını anlamamıza katkı sağlayan önemli araştırmaların bir sonucu olarak takdir edildi.
Ekonominin Güçlü İsmi: Daron Acemoğlu
Nobel Komitesi’nin açıklamasında, ödül sahiplerinin, bir ülkenin refahı için toplumsal kurumların ne kadar kritik olduğunu ortaya koydukları vurgulandı. "Hukukun üstünlüğünün zayıf olduğu ve halkı sömüren kurumların bulunduğu toplumlarda büyüme ya da daha iyiye doğru değişim gerçekleşmez. Ödül sahiplerinin araştırmaları, bunun nedenini anlamamıza yardımcı oluyor" ifadeleri kullanıldı. Daron Acemoğlu ve meslektaşlarının çalışmaları, ekonomik gelişimi anlamak ve sürdürülebilir kalkınmanın nasıl sağlanabileceği konusunda yeni perspektifler sundu.
Daron Acemoğlu Kimdir?
Daron Acemoğlu, 3 Eylül 1967’de İstanbul’da doğmuş ve Ermeni kökenlidir. Eğitim hayatına Galatasaray Lisesi’nde başlayan Acemoğlu, lisans eğitimini İngiltere’deki York Üniversitesi’nde tamamladı. Yüksek lisans ve doktora derecelerini ise Londra Ekonomi Okulu’ndan aldı. 1993 yılından bu yana ABD’de Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde (MIT) öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. 2000 yılında ekonomi profesörü unvanını alan Acemoğlu, akademik kariyeri boyunca siyasal ekonomi, ekonomik kalkınma ve büyüme gibi önemli konularda derinlemesine çalışmalar yapmıştır.
Ulusların Düşüşü ve Büyük Etki
Daron Acemoğlu, Nobel ödülü dışında, ekonomik ve toplumsal alanlarda önemli eserler vermiştir. Özellikle James A. Robinson ile birlikte kaleme aldığı Ulusların Düşüşü: Güç, Refah ve Yoksulluğun Kökenleri adlı kitap, geniş bir kitleye ulaşmış ve kurumların ekonomik başarı üzerindeki etkisini analiz eden bir başyapıt olarak kabul edilmiştir. Bu kitapta, güçlü kurumların refah getirdiği, zayıf ve sömürücü kurumların ise ülkeleri geri bıraktığına dikkat çekilmektedir. Bu fikirler, Acemoğlu’nun Nobel ödülü kazanmasındaki temel taşlardan biridir.
Acemoğlu'nun çalışmaları, ekonomik kalkınma ve büyüme ile kurumlar arasındaki güçlü bağı vurgulamaktadır. Özellikle hukukun üstünlüğü, mülkiyet hakları ve demokratik kurumların refah üzerindeki etkisini inceleyen çalışmaları, dünyanın farklı bölgelerindeki gelir ve refah farklarını anlamamıza yardımcı olmuştur. Nobel ödülü, bu çalışmaların ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gözler önüne sermektedir.
İmamoğlu Tebrik Etti
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, 2024 Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanan Daron Acemoğlu için bir tebrik mesajı yayımladı. İmamoğlu, yaptığı paylaşımda, "2024 Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanan Daron Acemoğlu’nu tebrik ediyorum. Ülkemiz adına gurur verici bir başarı." ifadelerini kullandı.
İmamoğlu, Acemoğlu'nun sürdürülebilir ve adil bir ekonomi ile teknolojik gelişmeler konusundaki tespit ve çalışmalarının son derece değerli olduğunu vurguladı.
Yavaş Başarı Diledi
Ankara Büyükşehir Belediye (ABB) Başkanı Mansur Yavaş, 2024 Nobel Ekonomi Ödülü’nü kazanan Daron Acemoğlu’nu tebrik eden bir mesaj paylaştı. Yavaş, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda, "Profesör Daron Acemoğlu'nun, 2024 Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmasından büyük bir gurur duyuyoruz. Akademik çalışmalarıyla dünyaya yön veren, Türkiye'yi uluslararası arenada başarıyla temsil eden Sayın Acemoğlu’nu yürekten tebrik ediyorum. Başarılarınız daim olsun," ifadelerini kullandı.
Böcek'ten Daron Acemoğlu'na Tebrik
Antalya Büyükşehir Belediye (ABB) Başkanı Muhittin Böcek, 2024 Nobel Ekonomi Ödülü’nü kazanan Prof. Dr. Daron Acemoğlu’nu tebrik etti. Böcek, resmi sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "2024 Nobel Ekonomi Ödülü’nü kazanan Prof. Dr. Daron Acemoğlu’nu en içten dileklerimle tebrik ediyorum. Ekonomi bilimine yaptığı katkılar ve ortaya koyduğu vizyon, tüm dünyaya ilham veriyor. Başarıları daim olsun," ifadelerini kullandı.
Özgür Demirtaş, Daron Acemoğlu'nu Coşkuyla Tebrik Etti
Ünlü ekonomist Özgür Demirtaş, 2024 Nobel Ödülü’nü kazanan Daron Acemoğlu’nu büyük bir sevinçle tebrik etti. Demirtaş, sevincini paylaştığı mesajında şu ifadelere yer verdi:
"İşte bu,
İşte bu,
İşte bu,
ÇOK SEVİNÇLİYİM...
Daron Acemoğlu NOBEL ödülünü aldı.
Bu gurur Türkiye'nin.
Tamamiyle hak edilmiş bir ödül.
İnanılmaz sevinçliyim."
Cem Say'dan Daron Acemoğlu'na Tebrik
Boğaziçi Üniversitesi Eski Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Bilgisayar Bilimleri Anabilim Dalı Başkanı Cem Say, 2024 Nobel Ödülü’nü kazanan Daron Acemoğlu’nu tebrik etti. Say, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Tebrikler! Daron Hoca, yapay zekânın kısa dönemdeki etkisi konusunda da gerçekçi yaklaşımıyla 'uçuyor, kaçıyor'culardan ayrılmasıyla biliniyor," ifadelerini kullandı.
Cem Say, ayrıca Nobel kazanan Daron Acemoğlu'nun, Boğaziçi Üniversitesi'ne yapılanlar hakkında saygın bilim ve kültür insanları tarafından hazırlanan bildirinin de ilk imzacısı olduğunu duyurdu.