Sayın Cumhurbaşkanı ülkemizdeki hayat pahalılığının önlenebilmesi için zincir marketlerin serbest hallerine müdahale ederek hayatın ucuzlatılacağı yolundaki kanaate dayalı olarak gerekli denetimlerle pahalılığın önüne geçileceği mesajını verdi. Talimat gereği büyük illerde denetimler başladı ama;

 

Henüz Antalya'da bu işin adı konulmadı.

 

Piyasa allak bullak, semt pazarlarında her esnaf ağız birliği etmişçesine hiç ucuzlama yok, “serbest piyasa “ kavramı bu pazarlara hiç uğramamış, rekabet kanunu delik deşik, rutine dayalı oto kontrol mekanizma çalışmıyor.

 

Kötü niyetli tacir vatandaşı kazıklamaya devam ediyor.

 

Hep hatırlatıyorum ya, bir daha anımsatayım; 1940’lı yıllarda bu konuyla alakalı bir kanun yayınlandı. Adı: “MİLLİ KORUMA KANUNU”

 

Kanun gereğince her türlü ihtiyaç maddesinin ( hayati ihtiyaç maddelerinin ) satışını yapan esnaf ürünlerin üzerine alış ve satış fiyatlarını ve de fatura numarasını koyma zorunluluğu var idi.

 

GÜNÜMÜZE GELELİM: Öncelikle her ürünün bir maliyeti vardır. Bu maliyet üzerinden belli oranda kar konmak suretiyle ürün satışa çıkarılır.

 

Mesele sebze ve meyveler üzerinde bu örneği yürütürsek, Bu örneği salatalık, domates, biber, patlıcan ve benzerleri üzerinden hareketlendirelim. Tohum maliyeti + toprağı işleme ve ekme, işçilik maliyeti + gübrenin bedeli + ürün toplama, nakliye maliyetleri toplanarak = X hesabı ortaya çıkarılır. Bunun üzerine de (gönül ister ki hesap uzmanlarının resmi kurumların, günümüzdeki kur değerleri ve enflasyonun durumu dikkate alınarak taktir edilecek) bir kar payı konarak ürünün pazarlanması evrensel tüketici haklarıyla örtüşen bir sonuç üzerinden piyasa hareketleri organize edilir.

 

Böylesine manidar, akla, mantığa, hukuka, vicdana ve ahlaki kurallara uygun bir yol var iken nasıl olur da vurgun vuranın, soygun soyanın mantığı ile halk kazıklanabilir ve yıllardan bu yana bu hayırsız eyleme ses çıkarılmaz.

 

Eğer bir sistem ortaya atılır da ben bu işi çözeceğim iddiasıyla gerek anayasal koşullara ve evrensel insan haklarına saygı ilkeleri çerçevesinde bu işi bitiririm iddiasında olunursa hareket noktamız yukarıdaki gibi olmalıdır.

 

Bunun için işin profesörü olmaya gerek yok. Aklın yolu tektir. İkinci bir yol yok. Akabinde hızlı bir piyasa denetimi, gerektiğinde radikal tedbirle ve hukuki düzenlemelerle konu kalıcı olarak çözülecektir. Tabanın sesi de kulak ardı edilmemeli. Esnaf keskin taahhütler ışığında ruhsatlandırılmalı. Başta Ticaret İl Müdürlüklerimiz, Tarım İl ve İlçe Müdürlükleri, Belediyeler, Pazarcılar Odası TÜKODER ve halk iş birliği koordinasyonunda mesele çözümlenebilir.