Türkiye’nin en önemli örtü altı üretim merkezi konumundaki Antalya’da, son 10 gündür etkili olan soğuk hava başta, domates, salatalık, patlıcan, biber ve yeşilliklerin üretiminin düşmesine neden oldu. Çiftçi sabahlara kadar don nöbeti tutarken, -5’lere kadar inen soğuk hava ürünlerin, büyüme ve olgunlaşma sürelerinin uzamasına yol açtı. Gece çalıştığı için gündüz istirahate çekilen çiftçi, az miktarda olsa ürünlerini toplamadı. Hasat miktarının ciddi derecede düşmesiyle piyasaya arz edilen örtü altı ürünlerde büyük bir azalma yaşandı. Özellikle sofraların vazgeçilmezi domatesin fiyatının iki katına yükselmesine neden oldu. Soğuklardan önce kalitesine göre semt pazarlarında 5 ile 20 lira arasında değişen domatesin fiyatı bugün, 25 ile 60 lira arasında değişirken, patlıcan 40-60 liradan 100’e, bağ yeşillikler ise 10 liradan, 15’e yükseldi.
"Örtü Altı Ürünler Yüksek Fiyatlı"
Ramazan ayının da gelmesiyle birlikte Muratpaşa Cami yakınına kurulan Cuma Pazarı’na, vatandaşların ilgisi yoğun oldu. Meyve ve örtü altı olmayan ürünlerin fiyatlarında fazla değişiklik olmazken, seralarda yetişen sebzelerin fiyatlarında ciddi yükseliş dikkat çekti. Domates, patlıcan, yeşilliklerin bağlarında yüzde 100 fiyat artışı olurken, pazarın en pahalı sebzesi ise 200 lira ile yeşil fasulye oldu. Ramazan sofralarının vazgeçilmezi hurmanın fiyatı 150 ile 800 lira arasında değişirken, tahinin kilogramı 200, pekmezin ise 150 lira olduğu görüldü.
"Herkes Bütçesine Göre Alıyor"
Pazarcı esnafı Kerem Türeli, soğuk havanın fiyatları bazı ürünlerde etkilediğini belirterek, “Sera ürünlerini don etkilediği için üretim az, buda fiyatların yükselmesine neden oluyor. Mesela on gün önce 5 ile 15 liraya sattığımız domatesi bugün iki katına satıyoruz. Yükseliş en az yüzde 50-60 arasında değişiyor. Herkes bütçesine göre alışveriş yapıyor yada akşam saatlerini bekliyor ki fiyatlar biraz düşsün. Parası olmayan zaten pazarın yüzünü bile görmüyor” dedi.
"Marketlerde Sebze Satmakla Bu İş Olmaz"
Antalya Ticaret Borsası(ATB) Başkanı Ali Çandır, tüketim alışkanlıklarımız değişti. Eskiden her bölgeye özgü pazarlar vardı. Şimdi ise Türkiye’nin her yerinde aynı Pazar. Onun içinde sık sık gündeme geliyor. Kumluca’da domates 15 lira. Aynı ilçedeki süper markette domates 50 lira. Bu kitlesel tüketim nedeniyle Ağrı’da, Kars’ta yaşayan kişinin nakliye ücretini de buradaki tüketici ödemeye başladı. Bunun getirdiği bir sıkıntı var. Piyasa düzenleyici, piyasayı regüle edecek bir sistem oluşturmak gerekiyor. Tamamen serbest piyasa deyip kestirip atmakta doğru değil. Piyasayı derinleştiren, izlenen, denetlenen yeri geldiğinde iyileştiren bir hal almamız lazım. Çıkıp yoksa tarım kredide et satmak, marketlere sebze satmakla bu iş çözülmez. Piyasayı düzenleyici tedbirler sistemler kurgulamalıyız.” ifadelerine yer verdi.
"10 Mart'a Kadar Fiyatlar Yüksek Olur"
Arz taleple oluşan fiyat nedeniyle fiyattan kaynaklı şuanda soğuklar nedeniyle ürünün hasat dönemi uzayacağını belirten Çandır, “ Uzadığı için de piyasaya daha az ürün gelecek. İster istemez bu hafta ve önümüzdeki hafta yaş sebze meyve fiyatlarındaki artış kaçınılmaz olacaktır. Mart’ın 10’una kadar fiyatlar artar. Bu kadar kadar uzun süreli bir don olayı yaşamamıştık. Seralarda ağır bir don olayı yok ama ilerleyen tarihlerde meyvede sıkıntı olacaktır. Mart’ın 10’undan sonra ihracatın durumuna fiyat dengeye gelir” dedi.
ATB Meclis Üyesi Erdoğan Ekinci, soğuk havanın domatesi doğrudan etkilediğini belirterek, “Domates hava şartlarından dolayı uçtu. Yeterince sorunlarımızı anlattık. Halde Kaliforniya biberi 95, kokteyl domates 70 liradan satılıyor. Kime ne diyelim. Soğuk, günlerce gece çiftçi soba yaktı. Olgunlaşan ürünü de toplayamadı. Soğuktan dolayı bir fiyat artışı var.” diye konuştu.
Cuma Pazarında bazı ürünlerin kilogram fiyatları ise şöyle oluştu:
Domates: 25-60,salatalık 60-70, patlıcan 80-100, biber 60, ıspanak 40,lahana tane 50-80, brokoli tane 80, patates 25-30,soğan 20-30, bezelye 80, fasulye 200, bakla 70,havuç 15,dolmalık biber 80-100, kabak 40-50, kapya 80-100, limon 20, bağ yeşillikler tane 15, marul 15-25,portakal 30-40, elma ve armut 30-40, nar 50-60, kivi 100, çilek 100-150, muz 60-75, karpuz 80, mandalina 50 TL.
Kahvaltılıklar: Yumurta koli 30’lu 170-200, tereyağ 300-400, yufka 6 adet 80,peynir 150-260, zeytin 200-350 TL.
